Pastéis de Nata, het recept en het zwarte goud…

Pastel de Nata  – de beroemde Portugese custard taartjes

Wanneer je in Portugal bent zal je gelijk opvallen dat Portugezen echte zoetekauwen zijn. Je vind hier overal, zelfs in het kleinste dorpje een “Pastelaria”en in de steden op praktisch ieder hoek. Gevaarlijke zoete verleidingen liggen overal op de loer ! Pastelaria is het Portugese woord voor patisserie en deze wordt door de meeste Portugezen dagelijks bezocht. In de vitrines van deze pastelarias vind je een uitgebreide keuze aan zoetigheden. 

Nu moet ik eerlijk toegeven dat ik niet zo´n zoetekauw ben, maar zelfs ik zwicht voor de Pastel de Nata ! De “Pastel de Nata” is geheel terecht het beroemdste taartje in Portugal . Vrij vertaald is het een custardtaartje maar daarmee doe je deze heerlijkheid eigenlijk te kort.

Het recept voor deze custardtaartjes is al meer dan 300 jaar oud maar doet het nog steeds prima. Het originele recept is gecreëerd door de monniken van het “Mosteiro dos Jeronimus” (Jeronimo Klooster) in Belém, een stadsdeel van Lissabon dichtbij de Taag.

Mosteiro dos Jeronimos Lissabon

Fábrica dos Pastéis de Belém

300 jaar geleden gebruikten de nonnen en monniken van dit klooster eiwitten om hun kleren te stijven, de overgebleven eierdooiers werden daardoor het hoofdingrediënt voor hun desserts.

Toen het recept van de pastéis een succes bleek, begonnen de monniken hun Pastéis de Nata te verkopen om het klooster te kunnen onderhouden. Het klooster sloot uiteindelijk zijn deuren in 1834 en het recept werd verkocht aan de Fábrica dos Pastéis de Belém, die in 1837 zijn deuren opende. Vandaag de dag is dit nog steeds de plek om dit heerlijke gebak te kopen.

Fábrica dos Pastés de Belém

Als je Fábrica dos Pastéis bezoekt, is een waarschuwing misschien op zijn plaats. Er is enig geduld voor nodig om deze heerlijke taartjes te bemachtigen…. Je zult meestal buiten in de rij moeten staan om binnen te komen, maar zowel de Pastéis als de Fábrica zijn de moeite van het wachten waard. Het interieur van de Fábrica is gedecoreerd met prachtige Portugese tegels en de taartjes zijn een delicatesse.
Geniet van je pastel de nata (vergeet niet om het te bestrooien met kaneel) en een heerlijk kopje Portugese koffie.

Pastel de nata

Pastéis de nata

Pastéis denata

Het zwarte goud

Dit brengt me meteen bij het volgende onderwerp, koffie! Er heerst een ware koffiecultuur in Portugal met veel verschillende variaties. Portugese koffie is meestal sterk, zeker als het de espresso´s betreft.

Het bekendste en meest gedronken kopje koffie is “café” wat gelijk staat aan onze espresso. Het is een klein en vaak zeer sterk kopje koffie dat door de Portugezen een paar keer per dag wordt gedronken.

Om het voor de toerist wat verwarrender te maken wordt ditzelfde kopje koffie in de Algarve een “bica” genoemd , in Porto een “cimbalino” en “café” in Lissabon. En alsof dit nog niet verwarrend genoeg is, bestaan er nog meer variaties. Een “café pingado”dit is een espresso met een beetje melk, een “café cheio” espresso met wat meer water en een “café com cheirinho”. Deze laatste is vooral favoriet bij de mannen, maar ik ben er ook niet vies van😉 …… Dit is in feite een espresso met een scheutje  (cheirinho) sterke, alcoholische drank.  Kun je het allemaal nog volgen?

Café

Meia de leite

Galão

Dan hebben we de “meia de leite” die gelijk staat aan onze koffie met melk en de naam voor een hollands bakkie zwarte koffie is een “Abatanado” of een “Americano”. Een andere populaire koffie is een Galão deze wordt geserveerd in een glas, en bestaat uit ongeveer één derde espresso en twee derde melk. Natuurlijk hebben we ook cappucino, latte macchiato, latte caramelo, decafé  etc. etc.

De Portugezen drinken hun koffie meestal buitenshuis. Met de komst van moderne koffiemachines is het een beetje veranderd, maar de meeste koffie wordt toch nog steeds in een bar of een pastelaria genuttigd. Je kent ze wel ….. die ruimtes met gezellig TL licht en een TV die altijd aan staat -😊

Het recept

Dit recept voor de pastel de nata, is vereenvoudigde versie van het origineel. Door gebruik te maken van kant en klaar bladerdeeg is het een stuk eenvoudiger en sneller dan het originele recept. Hier in Portugal kun je speciale bakvormpjes kopen (vaak ook online te bestellen) maar een muffinvorm volstaat ook prima.

Dit heb je nodig :

• 1 rol vers bladerdeeg
• 250 ml melk
• 20 gr boter
• 2 kaneelstokjes
• 1 vanillestokje (of 1 tl vanille-extract)
• rasp van een halve citroen
• 2 el bloem
• 225gr fijne kristalsuiker
• 150 ml water
• 4 eidooiers

Zo maak je het

• Verwarm de oven voor op 220ºC. Vet een muffinvorm of de speciale pastelvormpjes in met bakspray of gesmolten boter.
•  Rol het bladerdeeg over de breedte op en snijd het in 10 plakjes van 1,5 tot 2 cm breed.
•  Duw de plakjes bladerdeeg in de muffin- of pastelvormpjes en zorg voor een opstaand randje. Prik er met een vork gaatjes in en zet het geheel even in de koelkast.
• Klop de eidooiers met de bloem en de suiker in een kom tot een gladde massa.
• Snijd het vanillestokje open en haal met een mes het merg eruit. Doe het merg (of het vanille-extract) samen met de melk, de kaneelstokjes en  het citroenrasp in een pannetje en verwarm het geheel.
• Verwijder de kaneelstokjes als de melk heet is en giet de melk vervolgens al roerend voorzichtig bij het mengsel van eidooier, bloem en suiker.
• Giet de inhoud van de kom (de custard) weer in de steelpan en breng het geheel al roerend aan de kook, terwijl je er scheutjes water bij giet. De custard moet iets dunner zijn dan vla en een donker gele/licht bruine kleur krijgen.
• Haal de muffin- pastelvormpjes uit de koelkast en giet de custard in de deegvormpjes. Plaats de Pastéis de nata in de oven en bak ze in 12 tot 15 minuten gaar, tot de bovenkant mooi bruin is.

De pastéis zijn het lekkerst als je ze dezelfde dag opeet, maar je kunt ze een aantal dagen afgesloten en buiten de koelkast bewaren.