Sardientjes dat andere beroemde beessie uit Portugal

De sardine is voor een Portugees van even groot nationaal belang als de kabeljauw (bacalhau) en de haan van Barcelos. Mijn liefde voor sardientjes kent hoge pieken en diepe dalen, zoals dat wel vaker gebeurt in de liefde…… 😊

Nadat ik een keer ziek ben geweest van sardientjes, en dan bedoel ik dus dagenlang heel erg beroerd, was de liefde voor lange tijd over. Ik kon zelfs de lucht van gegrilde sardientjes niet meer verdragen, maar inmiddels is het weer helemaal “aan” tussen mij en de sardientjes!

Deze voor de Portugezen o zo belangrijke vis wordt niet met mes en vork van een bord gegeten, maar gewoon met de handjes en op een stuk brood. Het Portugese spreekwoord zegt dan ook : Sardinha e Galinha só com a mãozinha (Sardine en Kip eet je alleen met je handen).

En dat stuk brood hoort er echt bij ! Het brood zuigt het vet van de sardientjes op en na een paar sardientjes is dat stuk brood niet te versmaden! In onderstaande video laat mijn goede vriend en maatje Pedro zien hoe zo´n heerlijk visje gegeten moet worden.

De volksfeesten Santo António en São João

De sardine speelt ook een belangrijke rol bij verschillende volksfeesten zoals het feest van Santo António op 13 Juni in Lissabon en São João op 24 Juni in Porto.

Als je ooit de kans hebt, kom dan op 23 en 24 Juni naar Porto want tijdens die dagen barst het São João feest los en dat wil je echt niet missen ! Ja ik weet het, het lukt mij iedere keer weer een om een omweggetje naar Italië of Porto te maken (waar het hart vol van is …)

Zo zijn er verschillende kenmerkende tradities bij São João als plastic hamers, gegrilde sardientjes, paprika’s en vinho verde. Daarnaast zijn er ook veel activiteiten op straat, er wordt overal muziek gemaakt, hoog in de lucht zweven onbemande luchtballonnetjes, aangedreven door kaarsjes en om middernacht is er een prachtige bijna sprookjesachtige vuurwerkshow te zien.

Tijdens São João viert iedereen feest op straat. Het is niet voor niets het grootste straatfeest van Europa. En zoals veel mensen weten houden Portugezen van lekker eten. Tijdens de feestelijkheden ruikt de hele stad naar heerlijke sardines met paprika, beter bekend als as Sardinhadas. Het is gebruikelijk om voor je deur de vis en paprika’s te grillen om dit vervolgens met een heerlijk wijntje op te eten met vrienden en familie.

São João staat misschien nog wel het meest bekend om de plastic hamertjes! Met kleine leuke hamertjes van plastic is het gebruikelijk om kinderen en volwassenen op het hoofd te tikken. Natuurlijk gebeurt dit op een vriendelijke manier en zal je er geen pijn aan overhouden, maar succes verzekerd! Let op, als kale man ben je vaak de welbekende Sjaak. Dus koop een hamertje bij één van de vele kraampjes in de stad en de avond kan niet meer stuk !

Ik zou er nog uren over kunnen praten maar dit filmpje zegt het allemaal in  een paar minuten.

Echt de moeite waard om even te bekijken en gauw te beslissen om ook een keer te gaan. 

Lang geleden gebruikte de arme bevolking van Lissabon de gloeiende kolen in de werkplaatsen om hun sardientje op te grillen en daarmee is de traditie ontstaan. Heel eerlijk gezegd ben ik geen ster in het grillen van sardientjes dus daar heb ik altijd wel wat hulp troepen voor… Het belangrijkste is dat de sardientjes een half uur voor het grillen bestrooid worden met zeezout. Als de vlammen in van de houtskool gedoofd zijn en de kolen alleen gloeien kan er gegrild worden!

Sardientjes worden maximaal 25cm lang en kunnen 15 jaar oud warden. De sardientjes die gegeten worden zijn ongeveer 10 á 15 cm.en ze hebben hun naam te danken aan het Italiaanse😉 eiland Sardinië waar ze vroeger in grote getalen voorkwamen. Vandaag de dag vaart vanuit Portimão nog steeds de grootste sardinevloot van Portugal.

Gezond 

Sardines bevatten één van de meest geconcentreerde omega 3-vetzuren. Een blikje sardines van 90gr bevat meer dan 50% van de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid van deze voedingsstof. Bovendien bevatten ze veel vitamine B12, Vitamine D en fosfor.  Heb ik jullie al kunnen overtuigen ?

En als je ze dan toch echt niet lust kun je altijd nog die prachtige vintage blikjes gaan sparen.

De eerste sardine-conservenfabriek werd in 1880 opgericht in Sétubal, en in 1930 werd Portugal de grootste producent van vis uit blik.

Ik zelf wordt altijd helemaal blij van al die mooie en kleurige vintage blikjes die nu weer overal te koop zijn. De “Conserveira Lisboa” is mijn absolute favoriete conserven-winkel. In het prachtige oude pand vind je duizenden blikjes met sardines maar uiteraard ook tonijn, makreel, inktvis etc….

En voor wie er van een beetje meer bling, bling houd hebben we ook nog de ” Mundo Fantástico da Sardinha” ☺

En omdat bij de sardinhada een goed glas vinho verde (bijv. de beroemde Casal Garcia)  en een echte Caldo Verde horen, sluiten we af met het recept van de Caldo Verde die ik in één van mijn eerste blogs als eens met jullie heb gedeeld. Caldo Verde is zo’n lekkere soep dat hij wel een herhaling verdiend !

Caldo Verde

Caldo Verde wordt bereidt met de Portugese kool “Couve Gallega” – Portugese Kool – maar kan ook prima gemaakt worden met savooiekool, groene kool of boerenkool. Het geheim van een goede Caldo Verde is om de bladeren zo fijn mogelijk te snijden. Het originele recept bevat geen courgette en prei, maar ik vind dit een heerlijk combinatie dus heb de vrijheid genomen deze toe te voegen.

Ingrediënten : voor 4 porties

• 2 eetlepels olijfolie
• 100gr ui in kleine blokjes
• 3 tenen knoflook
• 100 gr. Prei
• 300gr aardappelen
• 1 courgette
• theelepel zout
• 1,2 ltr. Water
• 200 gr. maïsbrood (croutons is ook mogelijk)
• 50 gr. Chorizo
• 200 gr savooie kool of boerenkool
• Koriander (optioneel)

Hak de ui in kleine blokjes, pel en plet de knoflook en snijd de prei in dunne plakjes. Fruit de ui en de knoflook in 1 eetlepel olijfolie en voeg na enkele minuten de prei toe. Schil ondertussen de aardappelen en was de courgette. Snijd beiden in kleine blokjes en bestrooi ze met het zout. Kook dit ongeveer 15 minuten in 1.2 lt. water tot de groenten zacht zijn. Maal in een keukenmachine het maïsbrood en de chorizo met 1 eetlepel olijfolie tot je grote kruimels hebt. Meng de aardappels (met het kookwater) en  ui/knoflook mengsel en pureer alles in de keukenmachine. Giet de gepureerde soep terug in de pan en voeg de zeer fijn gesneden kool toe.  Laat dit alles nog 10 minuten koken. Serveer de soep in een kom met een schep van het maïsbrood en chorizo mengsel  en eventueel een beetje koriander.

Bom apetito !

Sardines……the other favourite dish in Portugal.

To a Portuguese person, the sardine is as important as the codfish (bacalhau) and the cock from Barcelos. My love for sardines has known its ups and downs…as often happens with love itself 😊.

Many years ago, I became very ill from eating (probably one rotten) sardine and that ruined our relationship for years! I couldn’t even stand the smell of grilled sardines – but this delicious little fish has conquered my heart again.

The Portuguese do not eat sardines from a plate with a knife and fork, but simply with their hands and on a piece of bread, a practice immortalized by the Portuguese proverb, “Sardinha e Galinha só com a mãozinha” – sardine and chicken only eaten with your hands.

And that piece of bread is a really important part of the meal! The bread soaks up the fat of the sardines, and after a few sardines, that slice of bread is a delicacy! In the video below, my good friend and buddy Pedro shows you how to eat this delicious fish.

The Santo António and São João Folk Festivals

The sardine also plays an important role in various folk festivals, such as the festival of Santo António on 13 June in Lisbon and the festival of São João on 24 June in Porto.

If you ever have the chance, come to Porto on 23 and 24 June because the São João Festival takes place on those days, and you don’t want to miss it! Yes, I know…I always manage to make a small diversion to Porto or Italy (what fills the heart…)!

There are several distinctive traditions at the São João Festival, such as plastic hammers, which are grilled sardines served with grilled peppers and vinho verde. You will find activities in every street, music on every corner, small hot air balloons (powered by candles flying high in the sky) and, at midnight, there is a beautiful, enchanting fireworks show.

During São João, everyone celebrates in the streets. For this reason, it is known as the biggest street party in Europe. As many of you probably know, the Portuguese love good food, so during the festivities, the whole city smells of delicious sardines with paprika, better known as Sardinhadas. It is customary to grill the fish and peppers in front of your home and then eat them – accompanied by a glass of delicious vinho verde – with friends and family

São João is perhaps best known for its small, plastic hammer, with which it is common to tap children and adults on the head. Of course, this is done in a friendly way and it will not hurt you, but success is guaranteed! So, buy a hammer at one of the many stalls in town and your evening can’t go wrong!

I could talk about it for hours, but this video says it all in a few minutes.

After watching this video I am sure you also wanna go!

A long time ago, the poor people of Lisbon used the glowing charcoal in the workshops to grill their sardines and that is how the tradition originated. To be quite honest, I am not a star at grilling sardines, so I always invite the experts -:). But the most important thing is that the sardines are sprinkled with sea salt, half an hour before grilling. When the flames in the charcoal are extinguished, and the coals are only glowing, you can start grilling!

Sardines grow up to 25cm long and can reach the age of 15 years. The sardines we consume are about 10 to 15 cm. Sardines got their name from the Italian island of Sardinia😉 where they used to be found in large numbers. Today, the largest sardine fleet in Portugal still sails from Portimão.

Healthy

Sardines contain one of the most concentrated omega 3 fatty acids. A 90g can of sardines contains more than 50% of the daily recommended amount of this nutrient. In addition, they contain vitamin B12, vitamin D and phosphorous.  Have I convinced you yet?

And if you really don’t like them, you can always collect those beautiful vintage cans.

Vintage cans

The first canned sardine factory was established in Sétubal in 1880, and in 1930, Portugal became the largest producer of canned fish.

I am always delighted by all the beautiful and colourful vintage cans that are now on sale everywhere in Portugal. The “Conserveira Lisboa” is my absolute favourite canning shop. In this beautiful old building, you will find thousands of cans with sardines but, of course, also tuna, mackerel, squid, etc.

And for those who like it a bit more “bling bling,” we also have the ” Mundo Fantástico da Sardinha” 😉

And because a good glass of vinho verde (e.g. the famous Casal Garcia) and a real Caldo Verde belong to an original sardinhada, we conclude with the recipe for the Caldo Verde that I shared with you in one of my first blogs. Caldo Verde is such a delicious soup that it deserves to be repeated!

Caldo Verde

Caldo Verde is made with the Portuguese cabbage “Couve Gallega” – Portuguese Kale – but can also be made with savoy cabbage or green cabbage. The secret of a good Caldo Verde is to cut the leaves as finely as possible. The original recipe does not contain zucchini and leek but I think this is a tasty combination.

Ingredients : for 4 servings

• 2 tablespoons olive oil
• 100gr onion in small cubes
• 3 garlic cloves
• 100 gr leeks
• 300gr of potatoes
• 1 zucchini
• teaspoon of salt
• 1.2 ltr. water
• 200 gr. corn bread (croutons is also possible)
• 50 gr. chouriço
• 200 gr of cabbage or Kale
• Coriander (optional)

Chop the onion into small cubes, peel, crush and thinly slice the garlic,cut the leek in thin slices. Fry the onion and garlic in 1 tablespoon of olive oil and after a few minutes add the leek. Meanwhile, peel the potatoes and wash the zucchini, cut both in small cubes, sprinkle with the salt and cook for about 15 minutes in water until the vegetables are soft. In a food processor, grind the corn bread and chouriço adding 1 tablespoon of olive oil halfway through until you have big crumbs. Combine the vegetables and the cooking water with the onion/leek mixture in the food processor. Pour the soup back into a saucepan, adding the very finely chopped cabbage and let it boil for another 10 minutes. Serve the soup in a bowl with the mixture of corn bread and chouriço and a little coriander (optional).

Enjoy !!

Bom apetito !